در تقویم رسمی کشورمان امروز (بیست و پنجم تیرماه) روز بهزیستی و تأمین اجتماعی نام گرفته است؛ چراکه این دو سازمان خدمترسانی به محرومترین اقشار جامعه را بر عهده داشته و از مهمترین و در عین حال، مقدسترین نهادهای کشور ما به شمار میآیند.
بهزیستی، بر اساس قانون اساسی، موظف به تأمین حداقل هزینه زندگی خانوادههای نیازمند و بیسرپرست و نیز ایجاد زمینه خودکفایی آنان شده است و همچنین باید به محرومان جامعه و کسانی که بنا به دلایلی مانند مشکلات جسمی، روانی و عاطفی، دچار عدم تعادل شدهاند، کمک کند. بدون تردید، خدمترسانی مطلوب به این گروهها زمانی ممکن خواهد شد که این نهاد علاوه بر برخورداری از توان تخصصی و اجرایی، بنیه اقتصادی قوی نیز داشته باشد.
در عین حال شاهد رشد تنها ۶.۶ درصدی اعتبارات کمیته امداد و بهزیستی در لایحه بودجه امسال بودیم که به گفته مسئولان این نهاد، دردی از بهزیستی دوا نمیکند و این موضوع موجب تداوم نگرانی همیشگی مسئولان و فعالان اجتماعی شده است. به طور مثال رئیس سازمان بهزیستی معتقد است اگر وضع بودجهای کمیته امداد و بهزیستی با این وضع پیش برود، با کسری بودجه ۴هزار و ۳۰۰ میلیاردی برای پرداخت مستمری مددجویان مواجه خواهیم شد. این مسئله بهزیستی و کمیته امداد را در اجرای قانون حمایت از معلولان و پرداخت مستمری ماهانه در سال آینده با مشکل روبهرو میکند. نزدیک به ۹۳درصد بودجه جاری بهزیستی از جنس مستمری، یارانه و امداد و جزو هزینههای اجتنابناپذیر است و با توجه به نرخ تورم، افزایش قیمت سرسامآور وسایل و تجهیزات توانبخشی و ضرورت افزایش ۲۰ درصدی مستمری مددجویان، باید این اعتبارات دستکم تا ۲۰درصد افزایش پیدا میکرد.
در حال حاضر نزدیک به یکمیلیون و ۸۰هزار خانوار زیر پوشش سازمان بهزیستی هستند که ۳۲۰ هزار نفر شامل گروههای مختلف، معلولان، کودکان، زنان سرپرست خانوار، دختران و زنان آسیبدیده زیر پوشش سازمان بهزیستی خراسان رضوی و ۴۶ درصد کل جمعیت استان نیز زیر پوشش تأمین اجتماعی قرار دارند. امروز که شرایط خاص اقتصادی؛ معیشت و زندگی آنان را بیش از همه دچار سختی کرده، نگاه صدها هزار مددجو، معلول، سالمند و ازکارافتاده معطوف خدماتی است که این سازمانها ارائه میدهند. با توجه به اینکه قشرهای آسیبپذیر، کمدرآمد و بیپناه جامعه از مخاطبان تأمین اجتماعی و بهزیستی هستند، ارائه خدمات درست و بهموقع، موجب افزایش امید و رضایتمندی در این اقشار شده و دستاندرکاران این دو نهاد باید بیش از گذشته نسبت به رفع مشکلات جمعیت هدف خود اهتمام ورزند. زیرا یکی از وظایف جدی حکومت اسلامی، کمک به افرادی است که به دلیل وضعیت جسمی یا اجتماعی خاص، امکان ادامه زندگی بدون حمایت را ندارند.
از سوی دیگر بر اساس تجربه اروپا، نهادهای تأمین اجتماعی مؤثر و کارآمد، کلید توسعه اجتماعی و اقتصادی بلندمدت محسوب میشوند. البته در کشور ما نیز تأمین عدالت اجتماعی، ایجاد برابریهای اجتماعی و تلاش برای تحقق جامعه آرمانی و ایدهآل، از اهداف اصلی سازمان تأمین اجتماعی به شمار میرود که چنانچه دولتمردان و وکلای مجلس به وظایف خود در قبال این نهاد عمل کنند، بستر مناسبی برای تأمین رفاه بیمهشدگان، مستمریبگیران و بازنشستگان فراهم خواهد شد. همچنان که با بازپرداخت تنها نزدیک به یکدهم از بدهی دولت، گام بسیار خوبی برای تحقق یکی از مطالبات دیرین بازنشستگان یعنی همسانسازی حقوق، برداشته شد.
در عین حال دولت میتواند و باید با تأمین زمین برای مسکن محرومان و خانوادههای معلولان، پیشبینی تسهیلات و مشوقهایی برای جلب مشارکت و کمکهای مردمی، در اولویت گذاشتن بهزیستی و تأمین اجتماعی به هنگام بودجهریزی و تخصیص اعتبارات، قاطعیت در اجرای قانون بهکارگیری معلولان در دستگاههای دولتی، مناسبسازی محیط و فضاهای شهری برای تردد معلولان، بازپرداخت دیون و بدهی خود به تأمین اجتماعی و بهزیستی و تخصیص ۱۰۰درصدی همان اندک اعتبارات اختصاصی به این نهادها، گام مؤثری در تحقق اهداف تشکیل این سازمانها بردارد.
نظر شما